شرح دعای ماه مبارک رمضان روز بیست و هفتم:

اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی فِیهِ فَضْلَ لَیْلَةِ الْقَدْرِ وَ صَیِّرْ أُمُورِی فِیهِ مِنَ الْعُسْرِ إِلَى الْیُسْرِ وَ اقْبَلْ مَعَاذِیرِی وَ حُطَّ عَنِّیَ الذَّنْبَ وَ الْوِزْرَ یَا رَءُوفاً بِعِبَادِهِ الصَّالِحِین    [1]

اى خدا در این روز فضیلت لیلة القدر را نصیب من گردان و تمام ‏امور و کارهاى مشکل مرا آسان گردان  و عذرهایم بپذیر و وزر و گناهم را محو و نابود ساز اى رئوف و مهربان در حق صالحان.

اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی فِیهِ فَضْلَ لَیْلَةِ الْقَدْرِ

در این دعا هم مانند ادعیه روزهای گذشته خواسته های مهمی را از خدا درخواست می‌کنیم که یکی نائل شدن به فضائل شب قدر است که عبادت آن شب افضل از عبادت هزار ماه است و از خدا می‌خواهیم آن فضیلت را به ما عنایت بفرماید در اینکه شب قدر کدام شب از شبهاى ماه رمضان است؟ گفتگو بسیار است، و در این زمینه تفسیرهاى زیادى شده، از جمله شب اول، شب هفدهم، شب نوزدهم، شب بیست و یکم، شب بیست و سوم، شب بیست و هفتم، و شب بیست و نهم.ولى مشهور و معروف در روایات این است که در دهه آخر ماه رمضان و شب‏ بیست و یکم یا بیست و سوم است[2]، لذا در روایتى مى‏خوانیم که در دهه آخر ماه‏ مبارک پیغمبر اکرم (صلى الله علیه وآله وسلم) تمام شبها را احیا مى‏داشت و مشغول عبادت بود.

وَ صَیِّرْ أُمُورِی فِیهِ مِنَ الْعُسْرِ إِلَى الْیُسْرِ

خدایا امورات مرا از سختی به آسانی مبدل کن؛ در حدیثى از پیغمبر گرامى اسلام صلى الله علیه و آله و سلم آمده است: من قرأ سورة المزمل رفع عنه العسر فى الدنیا و الاخرة: هر کس سوره مزمل را بخواند سختى ها در دنیا و آخرت از او برداشته مى‏شود.[3]

وَ اقْبَلْ مَعَاذِیرِی وَ حُطَّ عَنِّیَ الذَّنْبَ وَ الْوِزْرَ

در ادامه از حق متعال می خواهیم که عذرهایم را بپذیر و وزر و گناهم را محو و نابود ساز؛«وزر» به معنى بار سنگین است، و به معنى مسئولیت نیز مى‏آید و اگر به وزیر، وزیر گفته مى‏شود به خاطر آن است که بار سنگینى از ناحیه امیر یا مردم بر دوش او گذارده‏ شده است.

توبه و محو آثار گناه

یکى از وسایل عفو و بخش خداى مهربان و راه خلاصی از وزر گناهان، توبه و بازگشت بندگان به سوى اوست، و این برگشتن در پیشگاه خداى‏عز و جلّ، به اندازه‏اى اهمیت دارد که در روایات از زبان بزرگان دین آن را به مردى تشبیه نموده‏اند که تمام مواد خوراکى و آشامیدنى و مرکب خود را در بیابان بى آب و علف و سوزان، گم نماید و با نا امیدى آماده مرگ و جان دادن شود و دیگر هیچ امیدى به زنده ماندن نداشته باشد، در این موقعیت خطرناک، کسى به او مژده دهد که زاد و راحله ات را پیدا کرده و آورده‏ام، او چقدر خوشحال مى‏شود؛چنین است خداوند که اگر بنده گناهکار و فرارى از درگاهش، توبه کرده و به سوى خدا برگردد، خیلى خوشحال مى‏شود، در این مورد به تک تک‏آیات و اخبار آتى، دقت نمائید و ببینید خداوند چه قدر مشتاق است بنده گناهکارش باز گشت کند و به آغوش رحمت او برگردد و او چه وعده هائى، به این گونه اشخاص داده است.

1- إِلَّا الَّذِینَ تابُوا وَ أَصْلَحُوا وَ بَیَّنُوا فَأُولئِکَ أَتُوبُ عَلَیْهِمْ وَ أَنَا التَّوَّابُ الرَّحِیمُ[4] مگر آنها که توبه و بازگشت کردند، و (اعمال بد خود را، با اعمال نیک،) اصلاح نمودند، (و آنچه را کتمان کرده بودند؛ آشکار ساختند؛) من توبه آنها را مى‏پذیرم؛ که من توّاب و رحیمم.

2- «وَ الَّذِینَ عَمِلُوا السَّیِّئاتِ ثُمَّ تابُوا مِنْ بَعْدِها وَ آمَنُوا إِنَّ رَبَّکَ مِنْ بَعْدِها لَغَفُورٌ رَحِیمٌ»[5]. و آنها که گناه کردند، و بعد از آن توبه نمودند و ایمان آوردند، (امید عفو او را دارند؛ زیرا) پروردگار تو، در پى این کار، آمرزنده و مهربان است.

أمیر المؤمنین علیه السلام در حدیثی فرمود: «لا شفیع أنجح من التوبة» [6] شفاعت کننده‏اى بهتر از توبه نیست.


پی نوشت:
[1] - بحارالأنوار ج : 95 ص : 64
[2] در هدیة الزائر ذکر شده از که شب بیست و سوم از دو شب قدر سابق افضل است و از احادیث بسیار مستفاد مى‏شود که شب قدر همین و در چند روایت است که: از معصوم سؤال کردند که معین فرمائید که شب قدر کدام یک از این دو شب است – منظور بیست و یکم و بیست و سوم است-  تعیین نکردند و فرمودند ما أیسر لیلتین فیما تطلب یا آنکه فرمودند ما علیک أن تفعل خیرا فی لیلتین و نحو ذلک) که به متن حدیث تبرکا و تیمنا اشاره می شود:«أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ سَعِیدٍ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْجَوْهَرِیِّ عَنْ عَلِیِّ بْنِ أَبِی حَمْزَةَ الثُّمَالِیِّ قَالَ کُنْتُ عِنْدَ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع فَقَالَ لَهُ أَبُو بَصِیرٍ جُعِلْتُ فِدَاکَ اللَّیْلَةُ الَّتِی یُرْجَى فِیهَا مَا یُرْجَى فَقَالَ فِی إِحْدَى وَ عِشْرِینَ أَوْ ثَلَاثٍ وَ عِشْرِینَ قَالَ فَإِنْ لَمْ أَقْوَ عَلَى کِلْتَیْهِمَا فَقَالَ مَا أَیْسَرَ لَیْلَتَیْنِ فِیمَا تَطْلُب‏ الخ...»کافی ج : 4 ص : 156»
[3] - تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب، ج‏13، ص: 495
[4] - بقره: 160
[5] - اعراف153
[6] - بحارالأنوار: ج 6 ص 20 ح 6 ؛ امالى صدوق ص 93 و 193.