تقویم شیعه | 17 شوال
1. جنگ خندق
در این روز در سال 5 ه غزوه خندق (احزاب) و کشته شدن عمروبنعبدود به دست امیرالمؤمنین علیهالسلام به وقوع پیوست، و این جنگ در زمستان به وقوع پیوست(1). وقوع جنگ خندق را بعضى در 8 ذىالقعده(2) و بعضى در 15 شوال گفتهاند، و استبعادى ندارد که شروع جنگ در 15 شوال باشد. همچنین به قولى غزوه خندق در سال 4 ه اتفاق افتاده است(3).
در این جنگ تعداد مسلمانان 3000 نفر و تعداد شهداى مسلمانان 6 نفر بود. تعداد کفار 10000 نفر بود ولى تعداد مقتولین کفار ذکر نشده است .
در این جنگ مسلمانان داخل مدینه در اطراف شهر خندقى کندند. در اثناى این کار منافقین جسارتها به پیامبر صلىاللهعلیهوآله نمودند و عمروبنعبدود مبارز طلبید ولى کسى جرأت نکرد. عمربنخطاب از شجاعتهاى عمرو سخن گفت، و در مردم ایجاد ترس کرد.
عبدالرحمنبنعوف گفت: "اگر عمرو بر ما چیره شود همه ما را خواهد کشت. بهترین راه این است که محمد را دست بسته تحویل آنها دهیم" در چنین شرایطى پیامبر صلىاللهعلیهوآله فرمود: آیا دوستى هست که شر این دشمن را کفایت کند؟ آقا و مولایمان اسداللهالغالب علىبنابیطالب علیهالسلام فرمود: من به مبارزه او مىروم. پیامبر صلىاللهعلیهوآله سکوت کردند، و تا سه بار این کلام را فرمودند، و هر سه بار امیرالمؤمنین علیهالسلام براى مبارزه اعلام آمادگى نمودند.
آخرالامر پیامبر صلىاللهعلیهوآله اجازه فرمودند و امیرالمؤمنین علیهالسلام حرکت کردند. در این هنگام پیامبر صلىاللهعلیهوآله فرمود: "برز الایمان کله الى الشرک کله".
بعد از آن که عمروبنعبدود اسلام اختیار نکرد و دست از جنگ بر نداشت، امیرالمؤمنین علیهالسلام او را به یک ضربت از پا در آورد. در این حال صداى تکبیر مسلمین بلند شد و پیامبر صلىاللهعلیهوآله فرمود: "مبارزه علىبنابیطالب علیهالسلام در روز خندق از اعمال امت من تا روز قیامت افضل است"(4).
2. وفات اباصلت هروى
در این روز در سال 207 ه ثقه جلیل اباصلت عبدالسلامبنصالحهروى که اهل هرات بود پس از آزادى از زندان مأمون از دنیا رفت(5).
اباصلت از اصحاب امام رضا علیهالسلام و از خواص شیعیان بود، و کتاب وفاهالرضا علیهالسلام تألیف اوست. در ایران دو قبر منسوب به آن بزرگوار است: یکى در بیرون شهر مشهد، و دیگرى در دروازهی رى قم(6)
منابع:
1. فیضالعلام: ص 76 77. قلائدالنحور: ج شوال ص 107
2. کشفالغمه: ج 1 ص 150. الموسوعه الکبرى فى غزوات النبى الاعظم صلىاللهعلیهوآله: ج 3 ص 58
3. صحیح بخارى: ج 4 ص 1504
4. کشفالغمه: ج 1 ص 150. بحارالانوار: ج 20 ص 186 281
5. مستدرک سفینهالبحار: ج 5 ص 224
6. مراقد المعارف: ج 1 ص 107 108